Hỏi-đáp về căn cứ để xử lý kỷ luật sa thải
Hỏi: Công ty Luật TNHH Quốc tế DTD cho tôi hỏi: Tôi và công ty X đã ký với nhau hợp đồng lao động không xác định thời hạn từ ngày 15/6/2016. Tuy nhiên, ngày 20/2/2019 tôi có xin nghỉ để về chăm mẹ ốm nhưng giám đốc công ty X không đồng ý vì lý do đơn hàng cần xuất xưởng gấp và đang thiếu nhân công. Ngày 21/02/2019 do mẹ tôi bị ốm nặng và không có ai chăm sóc nên tôi buộc phải về để chăm sóc mẹ (trong vòng 6 ngày làm việc). Sau đó, công ty X đã họp xử lý kỷ luật vắng mặt tôi và ra quyết định sa thải. Vậy xin hỏi trong trường hợp của tôi thì công ty X có căn cứ nào để áp dụng hình thức sa thải không? Tôi xin chân thành cảm ơn!
Trả lời:
Chào bạn, Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đề nghị tư vấn luật đến Bộ phận luật sư tư vấn pháp luật của Công ty Luật TNHH Quốc tế DTD. Nội dung câu hỏi của bạn đã được đội ngũ luật sư của Chúng tôi nghiên cứu và tư vấn cụ thể như sau:
+ Bộ luật lao động 2012
+ Nghị định 148/2018/NĐ-CP
+ Nghị định 05/2015/NĐ-CP
Theo như thông tin bạn đã cung cấp thì ngày 20/02/2019 bạn đã xin nghỉ để chăm mẹ ốm nhưng vì có đơn hàng gấp và thiếu nhân công nên công ty X không đồng ý cho bạn nghỉ. Do mẹ ốm nặng và không có ai chăm sóc nên bạn tự ý bỏ về từ ngày 21/02/2019 và nghỉ trong vòng 6 ngày làm việc. Căn cứ theo Khoản 3 Điều 126 Bộ luật lao động quy định về áp dụng hình thức xử lý kỷ luật sa thải như sau:
“Hình thức xử lý kỷ luật sa thải được người sử dụng lao động áp dụng trong những trường hợp sau đây:
3. Người lao động tự ý bỏ việc 05 ngày cộng dồn trong 01 tháng hoặc 20 ngày cộng dồn trong 01 năm mà không có lý do chính đáng.
Các trường hợp được coi là có lý do chính đáng bao gồm: thiên tai, hoả hoạn, bản thân, thân nhân bị ốm có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền và các trường hợp khác được quy định trong nội quy lao động.”
Như vậy để có căn cứ để áp dụng hình thức xử lý kỷ luật sa thải đối với bạn trong trường hợp này , người sử dụng lao động phải thỏa mãn đủ hai điều kiện:
- Vi phạm về thời gian nghỉ
- Không có lý do chính đáng
+ Thứ nhất: Về thời gian nghỉ
Việc bạn tự ý nghỉ việc 6 ngày làm việc đã vi phạm về thời gian nghỉ theo nghị định 148/2018/NĐ-CP “05 ngày làm việc cộng dồn trong khoảng thời gian tối đa 01 tháng (30 ngày), kể từ ngày đầu tiên tự ý bỏ việc;”
+ Thứ 2: Về lý do nghỉ
Căn cứ theo Khoản 2 Điều 31 Nghị định 05/2015/NĐ-CP có quy định:
“2. Người lao động nghỉ việc có lý do chính đáng trong các trường hợp sau:
b) Bản thân, bố đẻ, mẹ đẻ, bố nuôi, mẹ nuôi, bố vợ, mẹ vợ, bố chồng, mẹ chồng, vợ hoặc chồng, con đẻ, con nuôi hợp pháp bị ốm có giấy xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật;
c) Các trường hợp khác được quy định trong nội quy lao động.”
Như vậy, theo các căn cứ trên, trường hợp mẹ bạn bị ốm nặng và có giấy xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thì việc bạn tự ý nghỉ việc để chăm sóc mẹ bạn có thể được coi là lý do nghỉ việc chính đáng. (Lưu ý: Cơ sở khám chữa bệnh phải được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật). Do đó, đối với trường hợp này, Công ty X không có đủ căn cứ để đưa ra quyết định sa thải bạn.
Ngược lại, trường hợp mẹ bạn ốm nặng nhưng không thể chứng minh được do không có giấy xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, thì việc bạn tự ý nghỉ việc làm 6 ngày để về chăm sóc mẹ có thể thuộc trường hợp nghỉ làm mà không có lý do chính đáng. Từ đó, Công ty X có thể có căn cứ để đưa ra quyết định sa thải đối với bạn.